Digitaal Museum HiLiCoN

HiLiCoN is een afkorting en staat voor Historische Lingerie Collectie Nederland. Deze collectie is het resultaat van ruim dertig jaar verzamelen van modeprenten, -publicaties en textilia zoals korsetten, crinolines en tournures.
Het unieke van deze verzameling is het feit dat actief wordt gezocht naar voorwerpen die het geheel completeren en textiele realia verbinden aan gedateerde papieren documenten: patenten, advertenties en catalogi.

Lingerie, ca.1955
Lingerie, ca.1955

Lijfgoed, lingerie en foundation
Tot circa 1960 droegen modieuze vrouwen verschillende lagen onderkleding. Hierbij had elke laag zijn eigen functie.
We hebben het over lijfgoed, onderkleding die het lichaam vormde en kledingstukken die het silhouet ondersteunden. De vrouw droeg het lijfgoed direct op de huid, vervolgens trok zij de onderkleding aan die het lichaam en het silhouet vormden. De laatstgenoemde onderkleding noemen we ook wel foundation.
Slimme naaisters wisten kleine aanvullingen in de kleding zelf te verwerken, zodat de vrouw de ongemakkelijke losse aanvullingen – die konden verschuiven – achterwege kon laten.
Gedurende de tweede helft van de twintigste eeuw gingen de moderne vrouwen steeds minder maar wel luxueuzere onderkleding dragen, de lingerie.

Hieronder volgt een rijtje met de verschillende soorten onderkleding.

  1. Lijfgoed
    Lijfgoed werd direct op de huid gedragen. Aanvankelijk droeg de vrouw alleen een hemd. Omstreeks het midden van de negentiende eeuw kwam daar de fatsoenlijke onderbroek bij. Deze gemakkelijk te reinigen onderkleding nam het lichaamsvuil op. Hierdoor bleef de moeilijk te reinigen kleding schoon. Bovendien belemmerde deze eerste laag van onderkleding dat de ruwe bovenkleding de huid kon irriteren of beschadigen.

    Lijfgoed, ca. 1905
    Lijfgoed, ca. 1905
  1. Lichaam vormende kleding
    Korsetterie was een verzamelnaam voor verschillende kledingstukken die het (boven)lichaam (ver)vormden. Het rijglijf, het korset en de bh bepaalden de vorm, omgang en hoogte van zowel de boezem als de taille. Deze kledingstukken speelden een belangrijke rol in het stileren van het ideale vrouwenlichaam.

    Korset van de Franse firma Leoty, ca. 1900
    Korset van de Franse firma Leoty, ca. 1900
  1. Silhouet bepalende onderkleding
    Naast de korsetterie had de modieuze vrouw in het verleden de beschikking over een grote en zeer diverse verzameling kledingstukken die haar lichaam aanvulde tot het gewenste silhouet. Voor het bovenlichaam waren dat de valse boezem en een paar mouwsteunen of steunmouwen. De rokken kregen hun definitieve vorm dankzij verstevigde onderrokken, petticoats, hoepelrokken (fardegalijn, panier, crinoline) en aanvullingen die de rokken alleen aan de achterzijde ondersteunden (cul de Paris en tournure).

    Ironische stereofoto van de cage-crinoline, ca. 1860
    Ironische stereofoto van de cage crinoline, ca. 1860

Mode op Papier
Daarnaast omvat de collectie van HiLiCoN een interessante en uitgebreide verzameling modetijdschriften ( los en ingebonden), modeprenten, verzendcatalogi, onderwerp gerelateerde publicaties en oude portretfoto’s. Zie verder onder Mode op Papier

Catalogi met korsetten, ca. 1910
Catalogi met korsetten, ca. 1910

DIRK-JAN LIST